Husaria – polska duma
Polscy husarze, okryci chwałą, są dumą całego narodu polskiego.
Było wielkim zaszczytem należeć do tak chlubnego grona husarskiego.
Szczególnie swą dzielnością i walecznością wyróżnili się w XVII wieku,
Przed tą najpiękniejszą jazdą nawet wielokrotnie liczniejszy wróg uciekał.
Na dzielnych, szybkich koniach wspaniali rycerze, z kopiami w ręku,
Puszczali się w pędzie w największe nieprzyjaciół skupiska.
I drżała ziemia, i rżały konie, i strach nieprzyjaciół opętał.
I wrogowie padali, i wrogowie ginęli, gdy nasz jeździec kopią ciskał.
Sławą okryci, pędzili husarze na Turka lub na Moskala.
Nawet wrogowie stawali zdumieni na widok, co zniewala.
Na zbroi mieli piękne skrzydła, co rozwiewały się na wietrze!
I rżały konie, padały ciała, i jęk krwawy unosił się w powietrze.
Odwaga i męstwo polskiej jazdy w nieprzyjaciołach budziły zamieszanie!
Pędziła ta jazda w szalonym pędzie zadając wrogom straszne rany.
Pierzchała rajtaria, pierzchała piechota przed natarciem polskiej jazdy.
A oni pędzili, okryci chwałą, i im przyświecała zwycięstwa gwiazda.
A w rękach trzymali ci rycerze z orlimi lub sokolimi piórami na zbroi
Biało-czerwone chorągwie, szable lub kopie, z którymi stawali do boju.
W czasie bitew na polach walki, których było niezliczone mnóstwo,
Walczyli tak bardzo zwycięsko, w ciągu 125 lat, z nieprzyjaciół rojem.
A tych bitew zwycięskich husarii naszej było takie niezliczone mnóstwo,
W których Tatarzy, Turcy, Moskale, Szwedzi pokazali swej waleczności ubóstwo.
Jednakże największym zwycięstwem wyróźniła się polska husaria pod Chocimem
Dzięki czemu przywódca tej walki Jan Sobieski za rok koronę królewską otrzymał.
Nasi rycerze na polach bitew dokonywali prawdziwych czynów bohaterskich,
Ponieważ w każdym z polskich kawalerzystów biło dumne polskie serce rycerskie!
Nie na próżno naród polski tak bardzo ich walecznością i zwycięstwami się chlubi,
Bo każdy z nas tych zwycięzców spod Chocimia, Wiednia, Kłuszyna pamięta i lubi.
I walczyła ta polska jazda, i leciała ta jazda, aż wokół ziemia jęczała i drżała.
I padali piechurzy, i ucieczką się ratowali, gdy nasi waleczni husarze szarżowali.
A ich zbroje tak lśniły, jak srebrne puklerze, gdy tak szybko lecieli na swych koniach.
A na wietrze tak pięknie łopotały proporce, zawieszone na kopiach, biało-czerwone.
19 October 2015, 20:02
... husaria należała do autoramentu narodowego, gdzie stosowano zaciąg towarzyski. Skutkowało to dość duża różnorodnością uzbrojenia, nawet w ramach pojedynczej chorągwi, gdyż każdy zaciągający się szlachcic sam dbał o swoje uzbrojenie. Oczywiście, obowiązywał pewien wzorzec uzbrojenia, jednak nie był on rygorystycznie przestrzegany. Jeżeli żołnierz miał mieć strzelbę, to nikogo nie obchodziło czy była to strzelba pradziadka, czy też nowoczesna. Husarz musiał posiadać broń sieczną, lecz nie zawsze to była tzw. "czarna szabla". Musiał pisiadać również broń kłującą, choć zdarzały się [...]
19 October 2015, 18:47
Czy to takie ważne, Mariusz? Zresztą sądzę, skoro malarze tak namalowali, znaczy były te skrzydła! Tu chodzi o to, ze dumni z nich jesteśmy, że zwyciężyli o wiele liczniejszych wrogów w wielu walkach,że byli wspaniałą jazdą, waleczną, odważną...
19 October 2015, 16:35
Poza obrazami, o których wspomniałem nie znalazłem źródeł, które by mówiły o używaniu skrzydeł podczas walk
18 October 2015, 17:15
... Michał, historia husari zaczyna się na wschodzie Eropy, a w zasadzie na Bałkanach, po bitwie na Kosowym Polu. Stosowanie konkretnej broni i wyposażenia było w dużej mierze uzależnione regionem w którym toczyła się wojna. Na wschodzie często stosowano skrzydło {jedno, z lewe strony siodła) które utrudniało zarzucenie arkanu, a i efekt psychologiczy jakiś tam był. Na wschodzie wojny opierały się bardziej na ruchu wojsk i armaty dużo rzadziej stosowano. W czasie bitwy używano jedno skrzydło, gdyż drugie (z prawej [...]
18 October 2015, 12:19
Temat skrzydeł moim zdaniem jest nie do rozstrzygnięcia. Jeśli odwołamy się do źródeł, pisanych, ikonografii, czy zachowanych zbroi, to są argumenty zarówno za i przeciw. Np. jeśli chodzi o obrazy to na tzw Rulonie polskim - XVII w. obraz zrabowany przez Szwedów podczas potopu szwedzkiego, który przedstawia uroczysty wjazd do Krakowa z okazji zaślubin Zygmunta III Wazy, to widać na nim wyraźnie husarię z skrzydłami przypiętymi do siodeł. Natomiast na obrazie z tego samego wieku pt "Bitwa pod Kircholmem " [...]
30 September 2015, 11:56
Dziękuję za informacje o polskiej husarii! Są ciekawe! Pozdrawiam Was - Mariusz i Grzego, Antoni!
Pozwolę zacytować opinię do mego wiersza - ale masz w jednym rację... wtedy polska jazda była podziwiana w całej Europie, i potrafiła budzić respekt wrogów... nie mamy czego się wstydzić!" Zaś ja jako obywatelka innego państwa, jako Polka, lecz dla Polski cudzoziemka - oddaje hołd polskiej husarii, jestem jako Polka z niej dumna, po upływie wieków! Polska husaria - powód do dumy każdego Polaka na świecie! Byli przykładem męstwa, bohaterstwa, odwagi.29 September 2015, 22:39
... pierwowzorem husari byli serbscy racowie (stad pierwotnie w Polsce były chorągwie rackie, a dopiro później husarski), którzy w swym uzbrojeniu mieli wysoki tarcze w kształcie skrzydła. Racowie powstali po bitwie na Kosowym Polu, gdzie dużo wojska serbskiego padło ofiarą tatarskich i tureckich arkanów, stąd te tarcze mające chronić przed arkanem. Gdy husaria pozbyła się tarcz próbowano kilku innych elementó obrony przed tatarskim i tureckim arkanem, m.in. skrzydła przy siodle. Szybko jednak straciły pierwotne znaczenie, choćby dlatego, iż husaria dużo [...]
29 September 2015, 16:32
Skrzydła przypinano dopiero pod koniec XVII w. do siodła, zwykle tylko jedno, na ogół podczas uroczystości, parad itp, choć jest teoria, że miały one w walce z Tatrami utrudniać zarzucenie liny na jeźdźca i zrzucenie go z siodła. Husarię rozwiązano nie dlatego, że wraz z rozwojem broni palnej przestała być użyteczna, tylko upadkiem morrałów szlachty - po prostu nikt nie chciał w niej służyć
