Czuła przewodniczka

Kiedy patrzę na definicję „egzaltacji” na stronie wiktionary.org, czytam, co następuje: „Przesadne demonstrowanie uczuć, niewspółmierne do ich siły, nieadekwatne do poziomu emocjonalnego sytuacji oraz nadmierne lub pełne zaangażowania i zachwytu wyrażanie myśli”. Ktokolwiek stworzył to słowo, ktokolwiek go potem używał, działał w oparciu o następujące założenia: 1. istnieje pewna zewnętrzna miara dotycząca tego, w jakim stopniu należy demonstrować uczucia; ktoś może mi powiedzieć, że demonstruję swoje uczucia przesadnie; 2. ktoś z zewnątrz wie, jaka jest siła moich uczuć, chociaż to ja mieszkam w swoim ciele; ale ktoś z zewnątrz wie, że prawdziwa siła moich emocji była mniejsza niż ich ekspresja, czyli na przykład, jeśli przyjmiemy skalę od
1 - 10, to na widok swojej dawno niewidzianej przyjaciółki czujesz 4 i wtedy przysługuje ci prawo do ekspresji 3, a zrobiłaś 5; 3. istnieje pewien obiektywny poziom emocjonalny sytuacji, a ekspresja uczuć oraz w ogóle ich odczuwanie powinno wpisywać się w tę obiektywną normę. Na przykład widokowi burzowych chmur przypisany jest poziom 2 i odczuwanie wobec nich uczuć o wysokości 4 lub 6 jest złamaniem normy.

Niestety, mając wybór pomiędzy tym co dla nas dobre, a tym, co potwierdza nasze wewnętrzne przekonania, często wybierzemy to drugie – to, co znane. Różne kierunki psychologiczne mówią o tym na różne sposoby – psychologia kognitywna, badająca mechanizmy działania naszego umysłu, mówi na przykład, że najsilniejszą wewnętrzną motywacją urządzenia, jakim jest nasz umysł, jest zgadzanie się z samym sobą. Nie poszukiwanie prawdy, nie dogłębna analiza, ale potwierdzanie tego, co już wiemy. To ekonomiczny mechanizm, który broni nas przed kompletnym wycieńczeniem – korzystamy z już istniejących w naszych głowach szufladek i podpisów na tych szufladkach, bo gdybyśmy miały za każdym razem wyrabiabiać sobie zdanie na temat Staszka czy Agnieszki, analizować, gdzie najlepiej będzie kupić marchewkę albo jak włączyć laptop, nasze zwoje mózgowe by się przepaliły (a i tak przecież często są tego bliskie). Wierzymy w to, w co wierzymy, wiemy to, co wiemy - dopóki chodzi o marchewkę czy laptopa, sam z tego pożytek. Ale jeśli to samo dotyczy naszego miejsca w świecie i tego, czy kogoś na tym świecie w ogóle obchodzimy – a nabrałyśmy przekonania, że nie - sprawa staje się poważna.

Czuła Przewodniczka prowadzi nas do tych miejsc, które zepchnęłyśmy aż do podziemi. Mówi: „Teraz możesz tu przyjść. Popatrz- tu masz smutek, poczuj go. Tu masz lęk, dotknij go. To też jesteś ty”

Przekonania kluczowe mówią ci o tym, jak zbudowany jest świat i jakie jest twoje w nim miejsce - kim jesteś, jaka jesteś. Przekonania pośredniczące podpowiadają ci, jak w owym świecie funkcjonować. Jeśli opiekunowie odsuwają się od ciebie, kiedy płaczesz, możesz wykształcić w sobie kluczowe przekonanie: „Jestem niewystarczająca”. I, bardziej operacyjne przekonanie pośredniczące: „Jeśli będę wyrażać smutek, spotka mnie odrzucenie”. a potem już wszystko toczy się zgodnie z tym schematem: uczysz się łykać łzy, chować swoim smutek tak głęboko, że sama nawet nie wiesz, że go odczuwasz.