-No cóż, między nami jest zasadnicza różnica. Ja nie twierdzę, że uprawiam filozofię dla pana, natomiast pan udaje, że kieruje panem chęć służenia mi, ulżenia mi w bólu. Takie zapewnienia nie mają nic wspólnego z ludzką motywacją. Są częścią niewolniczej mentalności umiejętnie skonstruowanej przez kapłańską propagandę. Niech pan przeprowadzi głębszą sekcję swoich motywów! Przekona się pan wtedy, że żaden człowiek nie zrobi niczego jedynie ze względu na drugiego człowieka. Wszystkie działania są nakierowane na samego siebie, nawet służba czy miłość.

Ale ja widzę to inaczej: skrajna samotność nie eliminuje napięcia, ona sama w sobie jest napięciem. To grunt na którym rozwija się choroba.

Nietzche pokręcił stanowczo głową.
- Pozwoli pan, że się z panem nie zgodzę, doktorze. wielcy myśliciele zawsze wolą swoje towarzystwo, bo wtedy stado nie zakłóca im myśli Proszę spojrzeć na Thoreau, Spinozę albo na religijnych ascetów, takich jak święty Hieronim, święty Franciszek czy Budda.

-Zajrzał pan do moich książek, doktorze – ciągnął Nietzsche - więc sam pan widzi, że wartość tego pisarstwa nie wynika z mojej inteligencji czy wykształcenia. Nie, ono osiąga swój cel, bo mam odwagę i gotowość, by zrezygnować z bezpieczeństwa, jakie daje życie w stadzie, mam odwagę odkrywać silne złe skłonności. Wszelkie dociekania i nauka zaczynają się od wątpliwości. Tyle że wątpliwość sama w sobie musi rodzić napięcie! Jedynie silni mogą to wytrzymać. Wie pan, na jakie najważniejsze pytanie musi sobie odpowiedzieć każdy myśliciel? To pytanie brzmi : „Ile prawdy zdołam znieść?”. To nie jest zajęcie dla tych spośród pańskich pacjentów, którzy chcieliby prowadzić spokojne życie.

-Jeśli pan spojrzy głębiej, to zobaczy pan, że pożądanie seksualne to także pożądanie dominacji nad wszystkimi ludźmi. „Kochanek” to nie ktoś, kto „kocha”, jego jedynym celem jest zawładnięcie ukochaną osobą. Jego marzeniem jest niedopuszczenie całego świata do jakiegoś cennego dobra. A on sam jest jak małoduszny smok pilnujący swojego złotego skarbca! On nie kocha świata, wręcz przeciwnie, wszystkie istoty są mu całkowicie obojętne.

-W swoim czasie nauczę pana, jak się przeciwstawić żądzy. Chciałby pan latać, ale nie może pan zacząć od latania. Najpierw musi pan się nauczyć chodzić, a pierwszym krokiem na tej drodze będzie zrozumienie, że ten, kto nie jest posłuszny samemu sobie, pozwala by inni nim rządzili. Dużo łatwiej jest słuchać kogoś innego, niż rozporządzać samym sobą.

-Sam mnie o to prosiłeś. Miałem znaleźć inny sposób na twoje obsesje. Jestem przekonany, że twoja rozpacz bierze się częściowo z ukrytego gniewu i rozżalenia. Jest w tobie jakiś lęk, jakaś nieśmiałość, która nie pozwala ci wyrazić złości. Zamiast tego chlubisz się swoją łagodnością. Z przymusu czynisz cnotę: zagrzebujesz głęboko swoje uczucia, a potem, ponieważ nie czujesz gniewu i urazy, uważasz się za świętego. Już nie wchodzisz w rolę wyrozumiałego lekarza, stajesz się tą rolą, wierzysz, że jesteś zbyt dobry, żeby doświadczać złości. A mała zemsta, Josefie, to dobra rzecz. Człowiek, który łyka urazy, choruje.

-O tym właśnie opowiada mój sen.I tak też jest! Kochać kobietę to nienawidzić życia.
– Nie rozumiem cię, Friedrichu. Znów mówisz zagadkowo.
– Chodzi mi o to, że nie można kochać kobiety, nie będąc ślepym na brzydotę ukrytą pod piękną powłoką: na krew, flaki, warstwy tłuszczu, śluz i odchody, na te wszystkie okropności fizjologii. Kochanek musi zrzec się swoich oczu, musi porzucić prawdę. A dla mnie życie bez prawdy jest jak śmierć za życia!

Moje nie jest jutro, ale dzień po nim. Niektórzy filozofowie rodzą się pośmiertnie.

Psycholog, odkrywca dusz, musi być twardszy niż inni. Bo inaczej będzie się nadymał litością. A jego uczeń utonie w płytkiej wodzie.

-Problem polega na tym, Josefie, że gdy porzucamy racjonalność i sięgamy po umiejętności niższego rzędu, żeby mieć wpływ na ludzi, kończymy jako ludzie niscy i pospolici. Gdy mówisz, że potrzebne ci coś, co działa, masz na myśli sposób, który oddziałuje na emocje. No cóż, w tej dziedzinie mamy ekspertów. Ale kimże oni są? To księża! Posiedli tajemnice wywierania wpływu! Manipulują za pomocą natchnionej muzyki, pomniejszają nas strzelistymi wieżami i wysokimi nawami, wzmacniają potrzebę uległości, oferują nadprzyrodzone przewodnictwo, ratunek przed śmiercią, a nawet nieśmiertelność. Ale spójrz tylko, jaką cenę każą nam płacić: to religijna niewola, cześć dla słabych, zastój, nienawiść wobec ciała, radości, nienawiść wobec świata. O, nie, nie wolno nam używać takich uciszających, antyludzkich metod! Musimy znaleźć lepszy sposób okazania szacunku potędze rozumu!

-Masz cierpieć, to jest cena, jaką się płaci za zdolność jasnego widzenia. To co, że nęka cię lęk, życie jest niebezpieczne. Dorośnij! – napominał. Nie jesteś krową, a ja nie jestem nauczycielem przeżuwania papki.

Przedstawia siebie jako człowieka dobrego, który krzywdzi jedynie siebie i naturę! Muszę go powstrzymać, nie może być jednym z tych, którzy nazywają siebie dobrym tylko dlatego, że nie mają pazurów.

Musi nauczyć się kląć, zanim będę mógł zaufać jego wspaniałomyślności. On nie czuje żadnej złości! Aż tak się boi, że ktoś go zrani? Czy to dlatego nie ma odwagi być sobą? Dlaczego pragnie tylko małych radości? Do tego nazywa to cnotą. A należałoby to nazwać tchórzostwem!

Jest kulturalny, uprzejmy, dobrze wychowany. Tłumi swoją dziką naturę, zamienił swojego wilka w spaniela. A nazywa to umiarkowaniem. Choć właściwiej należałoby powiedzieć „przeciętnością”.

Breuer był zaskoczony niezgodnością między łagodnym obyciem Nietzschego w klinice a stanowczym, wręcz wojowniczym tonem jego książek. Kiedy zwrócił na to uwagę, Nietzche się uśmiechnął. – To żadna tajemnica – powiedział. – Kiedy nikt nie chce słuchać, to trzeba krzyczeć!

-Twierdzi pan, profesorze, że rozwój jest nagrodą za ból...
– Nie tylko rozwój – przerwał mu Nietzsche. – Także siła. Drzewo potrzebuje wietrznej pogody, jeśli ma osiągnąć dumną wysokość. A twórczość i odkrycia rodzą się w bólu. Pozwoli pan, że zacytuję coś, co napisałem przed kilkoma dniami. Nietzche przerzucił kilka kartek i zaczął czytać:
– Trzeba mieć chaos i szaleństwo w sobie, by urodzić tańczącą gwiazdę.

Otóż w tym liście podzieliłem ludzi na dwie grupy: ci, którzy chcą szczęścia i spokoju ducha, muszą wierzyć i przyjąć jakąś religię, natomiast ci, którzy chcą poszukiwać prawdy, muszą porzucić spokój umysłu i całkowicie poświęcić się dociekaniom. Wiedziałem to, mając dwadzieścia jeden lat, pół mojego życia wstecz. Teraz pan musi się tego dowiedzieć, to musi być pański punkt wyjścia. Ma pan wybrać między wygodnym życiem a prawdziwymi poszukiwaniami. Jeśli wybiera pan naukę, jeśli wybiera pan wolność od dających ukojenie łańcuchów religii, jeśli tak jak pan twierdzi, odrzuca pan wiarę i przyjmuje bezbożność, to nie może pan w tym samym zdaniu domagać się drobnych wygód osoby wierzącej! Jeśli zabije pan Boga, to musi pan również opuścić schronienie, jakie daje świątynia.