Ze współcześniejszych dodam jeszcze nazistowskie niemcy (☠) i obozy pracy przymusowej, oraz komunistyczne kopalnie na Syberii. (☠☠☠)
Cóż, cena roz(b)woju. Niemniej dla danych krajów przyniosło to rozwój, tyle że cudzym kosztem.

Narzędzi, czyli niewolników. Ludzie potrzebują niewolników. Świat potrzebuje niewolników. Jahwe też potrzebował niewolników (przynajmniej tak twierdzi ST). Za praktycznie każdym osiągnięciem ludzkości stoją niewolnicy.